
گونه جدیدی از بندپایان، که پیش از این تصور میشد تنها در شبهجزیره عربستان یافت میشود، توسط یک پژوهشگر جوان ایرانی در ایران کشف و به جهان معرفی شد. این بندپا که به پاس مفهوم آزادی، «سینائلا آزادی» نامگذاری شده، در ارتفاعات شازند اراک کشف شده است. محمد کلنگری، پژوهشگر دکترای محیط زیست از دانشگاه کوردوبای اسپانیا، کاشف این گونه جدید، معتقد است ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و تنوع زیستیاش، پتانسیل بالایی برای کشف گونههای جدید حشرات دارد، به شرطی که موزههای حشرهشناسی کشور، درهای خود را به روی پژوهشگران بگشایند. او که حدود دو دهه است به مطالعه مانتیسها (بندپایان شکارگر) علاقهمند است، تاکنون دو گونه از ۴۲ گونه مانتیس ایران را به جهان معرفی کرده است.
مانتیس آزادی، بدنی باریک و کشیده و استتاری فوقالعاده دارد و در صورت احساس خطر، تظاهر به مرگ میکند. این حشره، علاوه بر نقش مهمی که در کنترل آفات دارد، از دیرباز برای انسان نیز موجودی مرموز و جالب بوده است. نقش آن را میتوان در سنگنگارههای تیمره خمین و دیوارنگارههای مقابر مصر باستان مشاهده کرد. برخی از مردم، به دلیل شکل ظاهری این حشره، آن را به موجودات فرازمینی نسبت میدهند. کیسه تخم این گونه پرورش داده و فروخته میشود تا علاقهمندان بتوانند چرخه حیات آن را در خانه مشاهده کنند.
این گونه، ویژگیهای منحصر به فردی دارد؛ میتواند ساعتها بدون حرکت در یک مکان بماند تا فرصت شکار پیدا کند و در این مدت، ممکن است روزها غذا نخورد. به همین دلیل، معمولاً در مکانهایی که غذا به وفور یافت میشود، مانند کندوهای زنبور عسل، حضور پیدا میکند. برخی از گونههای مانتیس، هنگام زادآوری، سر جنس نر را قطع و میخورند، رفتاری که هنوز برای دانشمندان معمایی حل نشده است. در گذشته، مانتیسها در آسیای شرقی به عنوان حیوان خانگی نگهداری میشدند و از حرکات تهاجمی آنها، ورزش رزمی کونگفو با سبک مانتیس الهام گرفته شده است. این حشره، هر غذایی کوچکتر از جثهاش را میخورد و گاهی به سراغ شکار حیوانات بزرگتر از خود نیز میرود.

کلنگری، ضمن گلایه از عدم همکاری برخی موزههای حشرهشناسی ایران، به ویژه موزه حشرهشناسی هایک میرزایانس، ابراز امیدواری کرد که این رویه تغییر کند و پژوهشگران بتوانند به گنجینههای ارزشمند این موزهها دسترسی داشته باشند. او تأکید کرد که بسیاری از گونههای مانتیس ایران توسط حشرهشناسان غربی معرفی شدهاند و او به عنوان اولین ایرانی، در سال ۲۰۱۸ یک گونه و اکنون نیز گونه آزادی را به جهان معرفی کرده است.