5289809
رئیس سازمان هواشناسی کشور با تشریح آخرین وضعیت جوی ایران، از پیامدهای پدیده لانینا در خشکسالی پاییز امسال پرده برداشت. وی ضمن پیشبینی بارشهای نرمال برای زمستان، تاکید کرد که این میزان قادر به جبران کمبودهای آبی انباشتهشده نخواهد بود. سازمان هواشناسی همچنین برای چهار استان کشور هشدار قرمز صادر کرده است و از یخبندان شدید در پایتخت طی هفته آینده خبر میدهد. در این گزارش، به بررسی عمیقتر چالشهای آبی کشور، وضعیت دریاچهها و رویکرد جهانی به بارورسازی ابرها میپردازیم.
<>
وضعیت جوی کشور در زمستان؛ بارشهای نرمال، اما کمبودها جبران نمیشود
سحر تاجبخش مسلمان، رئیس سازمان هواشناسی کشور، با اشاره به نقشههای فعلی هواشناسی از پیشبینی بارشهای نرمال برای فصل زمستان خبر داد. او تصریح کرد که با وجود این پیشبینیها، به دلیل کمبارشیهای شدید ماههای گذشته، به ویژه در سال آبی اخیر که ۸۰ درصد بارشها زیر نرمال بود و تداوم آن در پاییز، کمبودهای آب جبران نخواهد شد. معاون وزیر راه و شهرسازی افزود که حتی در برخی مناطق، سامانههای بارشی نقطهای با بیش از ۲۰۰ میلیمتر بارندگی در زمستان محتمل است. وی با بیان اینکه کشور با مفاهیمی نظیر "خشکسالی کشاورزی" و "خشکسالی آبشناختی (هیدرولوژی)" مواجه است، تاکید کرد که این نوع خشکسالیها که به منابع آب زیرزمینی بازمیگردند، به راحتی قابل جبران نیستند و نیازمند سالها بارش مستمر و پرحجم هستند.
پدیده لانینا، عامل اصلی خشکسالی پاییز ایران
رئیس سازمان هواشناسی به شایعات موجود در فضای مجازی پیرامون پدیدههای النینو و لانینا اشاره کرد و از مردم خواست برای کسب اطلاعات دقیق به مراجع علمی مراجعه کنند. وی توضیح داد: «النینو و لانینا پدیدههای اقلیمی هستند که در اقیانوس آرام و با تغییرات دمای سطح آب آن رخ میدهند و آثار متفاوتی بر اقلیم جهانی دارند.» به گفته وی، معمولاً بروز النینو با تقویت بارشها در ایران همراه است، در حالی که پدیده لانینا به خشکی بیشتر منجر میشود. تاجبخش مسلمان تاکید کرد که «امسال شاهد بروز پدیده لانینا در اقیانوس آرام بودهایم که آثار آن به صورت خشکی در پاییز کشورمان ظهور و بروز یافت.» این پدیده به طور مستقیم در کاهش بارندگیهای اخیر پاییز نقش داشته است.
چالشهای مدیریت منابع آبی و اثربخشی بارورسازی ابرها
تاجبخش مسلمان در خصوص موضوع بارورسازی ابرها و تاثیر آن بر افزایش بارشها اظهار داشت: سازمان بینالمللی هواشناسی نه این روش را منع میکند و نه توصیه، که نشاندهنده عدم پذیرش عملیاتی و قطعی آن در سطح جهانی است. او با طرح این پرسش که آیا بارورسازی ابرها میتواند بحران آبی شهرهایی مانند تهران را حل کند، اذعان داشت که تاکنون پاسخی قطعی به آن داده نشده است. وی همچنین به نامهای از وزارت امور خارجه اشاره کرد که موفقیتآمیز نبودن بارورسازی ابرها در هند برای کاهش آلایندگی را گزارش کرده بود. رئیس سازمان هواشناسی تاکید کرد که "وضعیت بحرانی آبی کشور با روشهایی همچون بارورسازی ابرها قابل رفع شدن نیست و نیازمند ارزیابی دقیق علمی است."
راهکارهای ضروری برای مدیریت منابع آبی کشور:
بازچرخانی آب و استفاده از سیستمهای آب خاکستری
مدیریت هوشمند آب در پاییندست و ذخیرهسازی مناسب بارشها
او با بیان اینکه طی شش سال گذشته کشور به طور جدی در شرایط خشکسالی قرار داشته و عمده آب شرب از منابع زیرزمینی تامین میشود، افزود: «در بارشهای اخیر، آب زیادی بدون اینکه مدیریت شود، وارد دریاها شده است.»
بحران آبی کشور: از دریاچه ارومیه تا دریای خزر
وضعیت بغرنج دریاچه ارومیه، جدا از مسائل تغییر اقلیم، به شدت متاثر از مدیریت نامناسب منابع آبی است. رئیس سازمان هواشناسی تاکید کرد که «چنانچه منابع آب ورودی و حقابه دریاچه به درستی فراهم نشود، مشکل در این دریاچه دوباره وخیم خواهد شد و جبران مشکلات آن فقط با بارش ممکن نیست.» او همچنین کاهش تراز آب دریای خزر را نتیجه تغییر اقلیم، افزایش تبخیر و کمبارشی دانست و از همکاری با کشور قزاقستان برای بررسی بیشتر این موضوع خبر داد. این مسائل نشاندهنده عمق بحران آب در کشور است که نیازمند راه حلهای جامع و پایدار فراتر از بارشهای مقطعی است.
هشدار سازمان هواشناسی: یخبندان در راه پایتخت و گرمایش ۴ دهم درجهای در هر دهه
رئیس سازمان هواشناسی ضمن اعلام صدور هشدار قرمز برای چهار استان کشور که فعالیت سامانه بارشی در آنها تا جمعه ادامه خواهد داشت، از کاهش محسوس دما در هفته آینده خبر داد. وی تاکید کرد که «انتظار میرود در روزهای پیشرو دمای مناطقی از کشور از جمله تهران به کمتر از صفر برسد.» این کاهش دما، نویدبخش یخبندان در پایتخت و دیگر مناطق سردسیر است. او همچنین به پدیده تغییر اقلیم اشاره کرد که به دلیل افزایش گازهای گلخانهای و استفاده از سوختهای فسیلی، منجر به گرمایش جهانی و پدیدههایی نظیر طوفانهای سیلآسا و گرد و خاک شده است. بررسی آمارهای ۵۰ ساله کشور نشان میدهد که به طور میانگین در هر دهه، اتمسفر ایران ۰.۴ درجه سانتیگراد گرمتر شده است و هماکنون دمای کشور بالاتر از میانگین بلندمدت قرار دارد. تاجبخش مسلمان همچنین احتمال "بهار زودرس" را مطرح کرد و خاطرنشان ساخت که ایران کشوری پربارش نیست و سازگاری با خشکی سابقهای تاریخی دارد.
نیاز مبرم به تجهیزات روز هواشناسی؛ از تحریم تا تولید داخل
در بخش پایانی سخنان خود، رئیس سازمان هواشناسی به لزوم استفاده از تجهیزات به روز برای پایش جو اشاره کرد و اذعان داشت که کشور در توسعه این تجهیزات عقب است. وی توضیح داد: «بیشترین این تجهیزات خارجی هستند و به دلیل افزایش قیمت ارز و تحریمها، تامین آنها با دشواری مواجه شده است.» او هدف اصلی سازمانهای هواشناسی در جهان را حفاظت از جان و مال انسانها دانست و تاکید کرد که برای اطلاعرسانی دقیق، نیازمند تجهیزات روز هستیم. سازمان هواشناسی با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و شرکتهای داخلی، ساخت تجهیزات بومی را در دستور کار قرار داده است، اما همچنان برای تامین فناوریهای پیشرفته با چالش روبرو است.
مطالب مرتبط
- بررسی راهکارهای نورپردازی و تجهیزات الکتریکی در فضاهای مختلف
- چدن نایهارد و های کروم؛ تضمین دوام و عملکرد قطعات سنگ شکن در ایران توسط آوانگارد
- سامانه برفی قدرتمند ایران را فرا میگیرد؛ بارش ۷۰ سانتیمتری برف در انتظار مناطق کوهستانی
- گسترش بیسابقه آلودگی هوا در ایران، نفس کلانشهرها و استانهای صنعتی را تنگ کرد
About the Author
