آیا هورمونتراپی واقعا به کاهش علائم یائسگی کمک میکند؟
یائسگی و چالشهای جسمی و روانی
یائسگی یا منوپوز مرحلهای طبیعی در زندگی زنان است که معمولاً بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ میدهد. کاهش ترشح هورمونهای جنسی بهویژه استروژن در این دوره، علائمی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه، تغییرات خلقی، خشکی واژن، کاهش تمرکز و کاهش تراکم استخوان را به همراه دارد. مطالعات نشان میدهد حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد زنان در این دوره حداقل یک علامت گرگرفتگی را تجربه میکنند و بیش از نیمی از آنان با کاهش تراکم استخوان مواجه میشوند که خطر شکستگی را افزایش میدهد.
نقش هورمونتراپی در کاهش علائم یائسگی
هورمونتراپی میتواند بسیاری از علائم آزاردهنده یائسگی را کاهش دهد. این روش درمانی در پنج سال اول یائسگی بیشترین اثرگذاری را دارد و میتواند:
- شدت گرگرفتگی و تعریق شبانه را کاهش دهد.
- خشکی واژن و اختلالات خواب را بهبود بخشد.
- تراکم استخوان را حفظ کرده و تا ۳۰ درصد خطر شکستگی را کاهش دهد.
با این حال، تأثیر هورمونتراپی بر مشکلات حافظه و تمرکز هنوز بهطور قطعی ثابت نشده است.

مکملی به نام سبک زندگی سالم
متخصصان تأکید میکنند که هورمونتراپی تنها راهحل نیست و باید با اصلاح سبک زندگی همراه شود. فعالیتهای بدنی مانند پیادهروی منظم یا ورزشهای تحملکننده وزن، نقش مهمی در جلوگیری از پوکی استخوان دارند. همچنین تغذیه مناسب با دریافت روزانه ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیگرم کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوان ضروری است. در صورت نبود تغذیه و فعالیت کافی، حتی مصرف استروژن نیز نمیتواند مانع از تغییر شکل ستون فقرات یا شکستگیهای استخوانی شود.
چه زنانی نباید هورمونتراپی کنند؟
هورمونتراپی برای همه زنان مناسب نیست و در برخی شرایط منع مصرف دارد. زنانی که دارای مشکلات زیر هستند نباید از این روش استفاده کنند:
- سابقه خانوادگی یا شخصی ابتلا به سرطان پستان.
- چربی خون یا تریگلیسیرید بالا.
- مشکلات قلبیعروقی یا گوارشی.
در این موارد، تمرکز اصلی باید بر اصلاح سبک زندگی و استفاده از روشهای غیرهورمونی باشد.
تصمیمگیری درمانی بر اساس شرایط فردی
متخصصان زنان تأکید دارند که انتخاب روش درمانی باید متناسب با شرایط هر بیمار انجام شود. ارزیابیهای اولیه توسط پزشک، تعیین شناسنامه خدمات درمانی و در صورت نیاز آغاز هورمونتراپی برای مدت محدود، بخشی از فرآیند درمان است. در برخی بیمارستانها نیز کلینیکهای ویژه منوپوز فعال هستند که خدمات مشاوره و درمان تخصصی ارائه میدهند.
جمعبندی
هورمونتراپی میتواند به کاهش علائم یائسگی کمک کند، اما برای همه زنان مناسب نیست. توجه به سبک زندگی سالم، تغذیه و فعالیت بدنی در کنار درمانهای دارویی، کلید اصلی مدیریت این مرحله مهم از زندگی زنان است.
