سنگی که برای دهه‌ها در جلوی در خانه‌ای روستایی در رومانی به عنوان یک شیء بی‌ارزش تلقی می‌شد، اکنون به عنوان یکی از گران‌بهاترین قطعات کهربای جهان، با ارزشی بیش از یک میلیون دلار شناخته می‌شود.
این سنگ 3.5 کیلوگرمی که در دهه 1960 توسط یک زن سالخورده در بستر یک رودخانه محلی در جنوب شرقی رومانی پیدا شده بود، برای سال‌های متمادی بدون اینکه کسی به ارزش واقعی آن پی ببرد، به عنوان یک نگهدارنده در خانه استفاده می‌شد.
پس از فوت این زن در سال 1991، یکی از بستگان وی که خانه را به ارث برده بود، به ظاهر عجیب و وزن سنگین این سنگ مشکوک شد. او سنگ را برای بررسی به مسئولان محلی تحویل داد و آزمایش‌های تخصصی در موزه تاریخ کراکوف در لهستان نشان داد که این شیء در واقع بزرگترین قطعه سالم از نوعی کهربا به نام «رومانیت» است که تاکنون کشف شده است.
رومانیت نوعی کهربای کمیاب و بومی رومانی است که به دلیل رنگ‌های تیره و مایل به قرمز خود، در بازار سنگ‌های قیمتی بسیار مورد توجه قرار دارد. این کهربا از صمغ فسیل‌شده درختان باستانی به وجود آمده و قدمت آن طبق نظر کارشناسان بین 38 تا 70 میلیون سال تخمین زده می‌شود.
دانیل کوستاکه، مدیر موزه استانی بوزائو، در این باره می‌گوید: «این کشف از نظر علمی و موزه‌ای اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد و ما آن را به عنوان یک میراث ملی طبقه‌بندی کرده‌ایم.»
این قطعه کهربا از سال 2022 در موزه بوزائو، واقع در همان شهری که این شیء در آن کشف شده است، نگهداری می‌شود.
گزارش‌ها حاکی از آن است که خانه‌ای که این کهربا سال‌ها در آن به عنوان نگهدارنده استفاده می‌شد، در برهه‌ای حتی هدف سارقان جواهر قرار گرفته بود، اما این قطعه به ظاهر بی‌اهمیت حتی توجه آن‌ها را هم جلب نکرده بود.
این ماجرا یادآور موردی مشابه در ایالت میشیگان آمریکا است، جایی که مردی پس از دهه‌ها استفاده از یک قطعه سنگ به عنوان نگهدارنده، دریافت که آن سنگ در واقع شهاب‌سنگی نایاب با ارزش 100 هزار دلار بوده است.
