ردپای داماد کلثوم اکبری در قتل‌های او
خلاصه پرونده
کلثوم اکبری که در شهریور ۱۴۰۲ بازداشت شد، در اعتراف‌های اولیه خود به دست داشتن در چند فقره مرگ همسران سابق یا شوهران فعلی‌اش اقرار کرد؛ در پرونده رسمی ۱۱ قتل عمد، یک فقره شروع به قتل و دو مورد مرگ مشکوک ثبت شده است و دادگاه بدوی نسبت به ۱۰ مورد حکم قصاص صادر کرده است. همزمان وکلای شکات و وکیل مدافع متهم ادعاها و نکات متضادی درباره انگیزه، شواهد و سلامت روانی موکل مطرح کرده‌اند که پرونده را در کانون توجه عمومی قرار داده است.
ادعاهای وکیل مدافع و موضوع جنون ادواری
- وکیل مدافع کلثوم اکبری مدعی است موکل دچار «جنون ادواری» و اختلالات روانی متعدد بوده و در دوره‌هایی فاقد توان ارادی برای ارتکاب جرم بوده است؛ از دید او، فقدان «سوءنیت خاص» می‌تواند رافع مسئولیت کیفری باشد.
- وکیل یادآور شده نظریه نهایی درباره جنون باید از سوی مراجع پزشکی قانونی و هیئت‌های تخصصی تأیید شود و درخواست اعزام به هیئت پزشکی قانونی مطرح شده اما آن‌طور که وکیل می‌گوید، دادگاه این درخواست را نپذیرفته است.
- پزشکی قانونی در گزارش اولیه خود مسأله جنون را رد کرده؛ اختلاف نظر میان نهادهای پزشکی-حقوقی و دفاعیات حقوقی یکی از نکات اساسی پرونده است.
روایت شکات و جزئیات ادعاهای کیفری
- یکی از شکات پرونده که توانست زنده بماند شرح داده است که پس از مصرف مشکوک شربت نیمه‌بیهوش شده و متهم تلاش کرده با استفاده از پارچه و بالش او را خفه کند؛ وی و خانواده‌اش در ابتدا شکایت را تعقیب نکرده‌اند اما با رسانه‌ای شدن پرونده پیگیری را ادامه دادند.
- وکلای شکات می‌گویند در بررسی‌های سم‌شناسی برای برخی موارد شواهدی به‌دست آمده و حدس زده می‌شود متهم از ترکیبات دارویی برای بی‌هوش‌سازی قربانیان استفاده کرده است؛ با این حال در برخی پرونده‌ها آزمایش‌های کامل و قطعی نبود.
شمار پرونده‌ها، ابهامات و مطالبه بررسی‌های تکمیلی
- پرونده رسمی شامل ۱۱ قتل عمد، یک شروع به قتل و دو مرگ مشکوک است؛ برخی شکات و شاهدان نسبت به وجود قربانیان بیشتر اظهارنظر کرده‌اند اما شواهد مکتوب و قابل‌استناد برای اثبات اتهامات بیشتر در پرونده ارائه نشده است.
- وکلای شاکی بر لزوم «تحقیقات جامع‌تر» و بررسی سوابق، نمونه‌گیری‌های سم‌شناسی و تطبیق شواهد تأکید دارند تا ابعاد احتمالی پرونده روشن‌تر شود. ضعف در برخی آزمایش‌های تخصصی و نقص در روند تحقیقاتی، از سوی شکات به‌عنوان خلأ مطرح شده است.
روند قضایی و اقدامات بعدی
- رای صادره در مقام بدوی است و وکیل مدافع اعلام کرده قصد فرجام‌خواهی و ارجاع پرونده به دیوان عالی کشور را دارد؛ این مسیر حقوقی می‌تواند جنبه‌های پزشکی-حقوقی پرونده را دوباره مورد بازبینی قرار دهد.
- در برخی پرونده‌ها یکی از اولیای دم گذشت کرده و به درخواست دیه رضایت داده است؛ با این حال برای آزادسازی نهایی متهم، رضایت تعداد زیادی از ورثه و اولیای دم ضروری خواهد بود که در عمل تحقق آن دشوار به نظر می‌رسد.
- کارشناسی‌های تکمیلی از جمله بررسی کامل آزمایش‌های سم‌شناسی، تطبیق مدارک پزشکی و بازخوانی اعترافات در چارچوب قانونی می‌تواند در فرایند فرجام‌خواهی و رسیدگی‌های بعدی نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد.
پیامدها و نکات قابل توجه
- اختلاف میان نظر پزشکی قانونی و دفاعیات حقوقی درباره جنون نشان می‌دهد که پرونده هم از منظر کیفری و هم از منظر علوم پزشکی اهمیت پیچیده‌ای دارد؛ رسیدگی دقیق و شفافیت در اعلام نتایج آزمایش‌ها می‌تواند شائبه‌ها را کاهش دهد.
- اظهارات وکلای شکات درباره احتمال وجود پرونده‌های بیشتر، و همچنین تأکید وکلای مدافع بر وضعیت روانی متهم، ضرورت توجه بیشتر به تحقیقات میدانی و اسنادی را یادآور می‌شود.
- از منظر حقوقی، فرجام‌خواهی و تجدیدنظر فرصتی برای بررسی کامل‌تر شواهد، رسیدگی به جنبه‌های روان‌پزشکی و تضمین اجرای عدالت عادلانه برای مقتولان و متهم است.
جمع‌بندی
پرونده کلثوم اکبری نمونه‌ای از چالش‌های پیچیده در پیوند علوم پزشکی، حقوق کیفری و روندهای تحقیقاتی محسوب می‌شود؛ صدور حکم بدوی به ۱۰ بار قصاص پایان کار قضایی نیست و فرایندهای تجدیدنظر و فرجام می‌تواند ابعاد پزشکی و شواهد سم‌شناسی را روشن‌تر سازد. برای احقاق حقوق شاکیان و تضمین حقوق متهم ضروری است تمامی ادعاها و شواهد با دقت، شفافیت و در چارچوب کارشناسی‌های معتبر مورد بازبینی قرار گیرد.
About the Author
