روستای باستانی حسنلو با قدمتی بیش از ۸ هزار سال، به‌عنوان یکی از ۸ روستای منتخب ایران برای شرکت در رقابت جهانی انتخاب برترین روستاهای گردشگری در سال ۲۰۲۵ معرفی شده است. این رقابت توسط سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در آذرماه ۱۴۰۴ برگزار خواهد شد و حسنلو با ویژگی‌های منحصربه‌فرد تاریخی، فرهنگی و طبیعی خود، شانس بالایی برای ثبت جهانی دارد.
حسنلو؛ میراثی از عصر آهن و تمدن مانا
تپه تاریخی حسنلو، یکی از مهم‌ترین محوطه‌های باستانی ایران، در قلب این روستا قرار دارد. این تپه دایره‌ای‌شکل با قدمتی بالغ بر ۸ هزار سال، در ۱۰ دوره مختلف مورد سکونت قرار گرفته و آثار به‌دست‌آمده از آن، از جمله جام زرین، ساغر نقره، اشیای سفالی و مفرغی، نشان‌دهنده تمدنی غنی و پیشرفته است. بر اساس داده‌های باستان‌شناسی، حسنلو به‌عنوان معیار گاه‌نگاری عصر آهن در بخش وسیعی از ایران شناخته می‌شود.
حمزه پهلوانی، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان نقده، می‌گوید: «محوطه تاریخی حسنلو با ارائه توالی فرهنگی دشت‌های سولدوز و اشنویه، از دوره نوسنگی تا عصر آهن، نقش کلیدی در شناخت تحولات فرهنگی منطقه دریاچه ارومیه ایفا کرده است.»
ظرفیت‌های گردشگری و ثبت جهانی
روستای حسنلو با برخورداری از طبیعت بکر، صنایع‌دستی اصیل، غذاهای سنتی، موزه باستان‌شناسی و همجواری با دریاچه سد و تالاب بین‌المللی، یکی از قطب‌های گردشگری استان آذربایجان‌غربی محسوب می‌شود. این روستا اکنون در فهرست رقابت جهانی گردشگری در کنار ۷ روستای دیگر از ایران قرار گرفته است.
پرونده ثبت جهانی حسنلو در سایت رسمی سازمان جهانی گردشگری بارگذاری شده و بر اساس ۹ شاخص توسعه پایدار از جمله منابع فرهنگی و طبیعی، پایداری اقتصادی و اجتماعی، زیرساخت‌ها، ایمنی و حفظ محیط‌زیست مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
مشارکت فعال جامعه محلی در توسعه گردشگری
یکی از نقاط قوت حسنلو، مشارکت گسترده مردم روستا در حفظ و توسعه میراث فرهنگی و طبیعی است. موزه تنوع زیستی این روستا با همکاری انجمن‌های مردم‌نهاد و دوستداران محیط‌زیست راه‌اندازی شده و هیات اندیشه‌ورزی متشکل از ریش‌سفیدان، روحانیون و فعالان محلی در مسیر توسعه فرهنگی و اقتصادی نقش‌آفرینی می‌کند.
برنامه‌هایی مانند پاکسازی محیط، کاشت درخت در روز درختکاری، مسابقات نقاشی در طبیعت، اجرای آیین‌های عاشورایی و معرفی تاریخ تالاب شورگل و تپه حسنلو، از جمله فعالیت‌هایی هستند که با مشارکت مردم برگزار می‌شوند و گردشگران زیادی را به این منطقه جذب کرده‌اند.
تالاب و دریاچه حسنلو؛ جاذبه‌ای برای طبیعت‌گردان
دریاچه سد حسنلو و تالاب مجاور آن، به‌عنوان مراکز تفریحی و زیستگاه پرندگان مهاجر، نقش مهمی در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارند. این تالاب بین‌المللی با چشم‌اندازهای طبیعی و امکانات ماهیگیری، یکی از مقاصد محبوب طبیعت‌گردی در منطقه به‌شمار می‌رود.
روستای حسنلو با تلفیقی از تاریخ، فرهنگ، طبیعت و مشارکت مردمی، اکنون در مسیر جهانی شدن قرار گرفته و می‌تواند نماینده‌ای شایسته از میراث کهن ایران در رقابت‌های گردشگری بین‌المللی باشد.
